Vreemde eenden in de bijt

Hoewel de grootste sculpturale projecten en talrijke decoratieve programma’s uitsluitend voor Gentse kunstenaars waren weggelegd, was er ook monumentaal werk van andere, nationale en internationale kunstenaars op de Gentse Expo te zien. Als blikvanger voor de ‘Grote Markt’ in het ‘Moderne Dorp’ ontwierp bijvoorbeeld de Brusselse beeldhouwer Bernard Callie (1880-1954) een grote fontein, de bron der vruchtbaarheid voorstellend.58

Collectie Bib U Gent itemnr BHSL-HS-III-0003-000068_2011_0001_AC

Aan de Natielaan, tegenover de Franse sectie, stond een bronzen ruiterstandbeeld, gesigneerd door René Fulda (actief begin twintigste eeuw), een Franse bronsgieter.59

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Voor de vormgeving van de vijftien meter hoge bronzen lantaarnpalen in art nouveau-stijl aan diezelfde Natielaan, stond de in Engeland geboren maar in Brussel opgeleide schilder beeldhouwer Jacques De Lalaing (1858-1917) in. Hij verwerkte variaties van vechtende slangen en tijgers in de sokkels [afb. 11].60 Diezelfde De Lalaing bood ook een monumentale beeldengroep, met als titel Venus als zinnebeeld van de Schoonheid in haar klassieke grootte, aan de Stad Gent aan ter gelegenheid van de Wereldtentoonstelling. Mogelijk zag hij zo zijn kans schoon om het beeld dat hij eerder tevergeefs instuurde voor een prijskamp voor de Gentse Maatschappij voor Landbouw en Plantenkunde ter inrichting van de Floraliën (gewonnen door Jef Lambeaux), toch opgesteld te zien in Gent. Met succes, want het Gentse stadsbestuur kocht de beeldengroep aan en plaatste die in 1913 aan het kruispunt van de Kortrijksesteenweg met de Citadellaan.61 Het beeld werd evenwel voorzien van een nieuwe, meer passende titel: Leie en Schelde [afb. 10].62

Afb. 10. Contemporaine foto van Jacques De Lalaings Schelde en Leie (ca. 1913, brons, afmetingen onbekend), foto: Stadsarchief Gent, map SCMS: 4470

De personificaties van de twee rivieren bij wier samenvloeiing de stad Gent zou zijn ontstaan, kan men aldus belichaamd zien door een krachtige, gespierde man (Schelde) en een bevallige, badende vrouw (Leie), omgeven door kinderfiguren die de vele bijrivieren rond Gent symboliseren.63 Wellicht mede dankzij die postfactum toegekende inhoudelijke relatie met Gent kreeg dit beeld van een Brusselse beeldhouwer toch een prominente plaats op de Expo.

Tekst : Jana Wijnsouw en Marjan Sterckx

Bronvermelding:
58 J. Giele, Kleine Wegwijzer voor bezoekers van het Hedendaagse Dorp in de Wereldtentoonstelling van Gent, Leuven, 1913, p. 4.
59 De collectie van het stadsarchief Gent bevat een contemporaine foto van het ruiterstandbeeld: SAG, Fototheek, reeks VI, 69; Capiteyn, In Weelde Herboren, p. 111.
60 Capiteyn, In Weelde Herboren, p. 137; De Keukeleire, De Wereldtentoonstelling van Gent, p. 121. Na de Wereldtentoonstelling werden de elektrische lantaarns overgebracht naar Schaarbeek, waar ze in 1953 in een depot verdwenen. Nadat ze in 2008 officieel werden beschermd, gaf de gemeente Schaarbeek de opdracht voor een restauratie om de kunstwerken opnieuw in hun oorspronkelijke functie van openbare verlichting te herstellen. (Website gemeente Schaarbeek, ‘Exposition Jacques De Lalaing: Combat de Tigres à Schaerbeek’, http://www.culture1030ecoles.be/index.asp?ID=684, geraadpleegd op 6 november 2012.)
61 Haerens, Standbeelden van Gent, p. 66.
62 De Keukeleire, De Wereldtentoonstelling van Gent, p. 212.
63 Ibidem, p. 258.